A.
Giriş
"Kavela Yapımı" videomuz için tıklayınız.
İş sağlığı ve güvenliği ekipmanları(gözlük, eldiven vs.) kullanmanız önerilir.
İş sağlığı ve güvenliği ekipmanları(gözlük, eldiven vs.) kullanmanız önerilir.
Ağaç kama, ahşap çubuk, ahşap dübel vs. gibi isimlerle
anılan “kavela” basit görüntüsüne karşın pek çok alanda işe yarıyor. Mobilya
sektöründe dübel, dekor destek ürünü tesbih ve maket yarı mamulü olarak ilgi
gören kavelanın amatör imkanlarla yapımı da mümkündür.
Kavela yapmak için birkaç yol ve birkaç değişik aparat var.
Biz hızlı, basit, kolay erişilebilir malzemelerle izlenebilmesi bakımından
tarifleyeceğimiz yolu seçtik. Yapacağımız aparat, elbette CNC makineler veya
tornalardan çıkmış gibi yüzde yüz milimetrik ve seri kavela üretimine uygun
olmayacak.
B.
MALZEMELER
1.
Kereste / Tahta
Kavela aparatının ana iskeleti için kullanılacak kerestenin
biraz kalınca olması gerekir. Bu yapma aşamasındaki balans riskini[1]
en aza indirir ve diğer olası hataları önler.(Kalınlık yaklaşık: 2 cm)
2.
Metre
Herhangi bir tipte azami 20-50 cm’lik bir metre.
3.
Kalem
Ölçüm işaretlemeleri için kurşun kalem.
4.
Testere
Tercihen iki tip testere: Kaba kesim için kereste testeresi
ve ince kesimler için sunta/boru testeresi. Aparatın bazı ölçümlemeleri hassas
olacağından iki tip olmasa da ince bir testere.
5.
Pense
Eğer ince bir çelik veya eski testere çeliği bulmuşsanız
bükerek kırmak için pense, kerpeten veya kargaburun.[2]
6.
Matkap
Kavela ve vida yuvası açmak için matkap. Varsa mekanik el
matkapları da iş görecekrtir.
7.
Matkap Ucu
Yapmak istediğiniz kavela çapında matkap ucu(6, 8, 10 mm
vs.) ve vida yuvaları için ince matkap ucu(1, 3 vs. Mm) En yaygın kullanılan
kavela çapı 10 m’dir.
8.
Çelik / Bıçak
Kavela aparatının kesici bıçağı için eski bir testere, eski
bir bıçak iş görecektir.
9.
Disk Zımpara
Bıçak ağzı açmak varsa aparat kusurlarını gidermek için disk
zımpara aparatı ve zımparası( kum değeri (60, 80, 100, 120 vs. kum)
10. Vida
Bıçağı aparatın ana gövdesine sabitlemek için 3, 4 mm yıldız
veya düz vida.
11. Tornavida
Vidaları takmak için yıldız veya düz tornavida.
12. Mengene
veya İşkence
Eğer bıçağı vidalamayacaksanız, yerine iskarpela
kullanacaksanız ya da aparatın bir yerde kalmasını istiyorsanız tutturmak için
işkence ya da mengene.
13. İskarpela
Bıçak yerine iskarpela kullanılabilir, düz geniş ağız
iskarpela(2 cm)
14. Ahşap
Rende
Hazırlanacak çıtaların köşelerini gidermek için ahşap rende
yoksa yerine bıçak veya törpü de kullanılabilir.
15. Bileme
aparatı
Bıçağın daha kesin olması için bilemelik. Bunun için disk
zımpara, zımpara, eğe, doğal bileme taşları vs. tercih edilebilir.
16. Çıta
Kavelaya dönüştürülecek uygun ebatta hazırlanmış çıta.
C.
AŞAMALAR
1.
Ölçüm
Ham keresteden yapılacak aparat gövdesi için gerekli uzunluk
en veya kalınlık değişkenlik gösterebilir. Burada önemli olan gereksiz sarftan
uzak durmaktır. Yapacağımız aparat için yaklaşık ölçüler: En : 7, 5 cm, Boy :
15, cm, Kalınlık: 2 cm
2.
Kesme ve Delme
Keresteden yukarıdaki kaba ölçüleri kestikten sonra elde
ettiğiniz parçayı çizgilerle dörde bölün. Üst kısımda kalan yatay kesiti bir
kez daha ikiye bölün, ilk dikey çizgi ile en üstteki yatay çizginin kesişim
noktasından kavela yuvası açılacaktır. Delikten takip eden çizginin açık
ucundan deliğe kadar kesilmesiyle bıçak hattı elde edilir.
3.
Bıçak Hazırlama
Aparatımızın bıçağını eski bıçaklardan, testerelerden vs.
hazırlayabilirsiniz. Bıçağın ağzı düz, ağız genişliği yaklaşık 2 cm olacak.
Kesme ağzını tek yönlü açıyoruz. Bu ağzı; şerit, disk zımpara veya eğe
kullanarak açabilirsiniz. Ağzı açılmış bir bıçak veya iskarpelayı da bıçak
hattına yerleştirerek zaman kazanabilirsiniz.
4.
Montaj
Bıçağımızı veya iskarpelamızı kavela yuvasına; tam hizalı
biçimde, yuvanın önüne değil arkasına bıçak gelecek biçimde yerleştiriyoruz.
Böylece çıta ilg girişi esnasında bıçağa değil yuvaya, akabinde bıçağa
çarpacaktır.
5.
Çıta Hazırlama
Bir keresteden(düz olması önemli çünkü eğik bir çıta dönme
esnasında balans yapacaktır) 12, 13 mm (10 mm kavela için) çıta kesiyoruz.
Kestiğimiz çıtanın keskin kenarlarını rende ile gideriyoruz. Bu sayede çıtanın
bıçağa çarpma anında kenarlardan parça atmasını önlemiş olacağız. Bu işlem,
herhangi bir bıçak veya törpü ile de yapılabilir.
6.
Kavela Yapımı
Hazırladığımız çıtanın ucu çapından dolayı ilk etapta
elimizdeki(kavela aparatını bir yere de sabitleyebilirsiniz) kavela yuvasına
girmeyecektir. Bir miktar yontarak uç kısmın yuvaya rahatça yerleşmesini
sağlıyoruz. Bunu sağladıktan sonra, çıtanın arka kısmını matkaba takarak(
matkaba düz oturduğundan emin oluyoruz, balans ne kadar az olursa kavela o
kadar düz çıkacaktır) kavela yuvasına doğru düz bir şekilde itiyoruz. Dönme
esnasında bıçağa çarparak yontulan çıta diğer taraftan kavela olarak
çıkacaktır.
Kavelamız hazır. Dilerseniz daha sonra matkaptan çıkarmadan
avuç içine aldığımız bir zımparaya sıkıştırarak pürüzlerini de
giderebilirsiniz.
Yorumlar
Yorum Gönder